Hollanda jeotermali Rus gazına alternatif olarak görüyor

Lahey jeotermal ısıtma tesisi (kaynak: Haagse Aardwarmte Leyweg)

Merve Uytun 1 Nis 2022

IGA’dan Marit Brommer, Hollanda yayını AD ile yakın zamanda yaptığı bir röportajda, jeotermal enerjinin neden ve nasıl sadece Hollanda’nın ısıtma sektörünün karbondan arındırılması için sürdürülebilir bir enerji çözümü değil, aynı zamanda Rus gazının yerini alacak önemli bir kaynak olabileceğine dair görüşünü sundu.

Röportaj, özellikle Hollanda’ya ve jeotermal ısının kullanımına ve planlarına baksa da, bazı ilginç detayları paylaşıyor. Hollanda bir süredir jeotermal enerjiyi ısıtma için kullanıyor ve özellikle sera operasyonları için ısıtma gelişmeyi hızlandırdı. Planlanan en büyük proje ise Lahey’deki Jeotermal Merkez projesidir. Ülkenin gözü bu projede, çünkü başarılı olursa daha sonraki projeler için bir plan sağlayabilir.

Marit Brommer, “fosil endüstrisinin yanı sıra sürdürülebilir güneş ve rüzgar enerjisi sektörüyle karşılaştırıldığında, jeotermal dünya çapında sadece küçük bir oyuncu. Enerji geçişinde hâlâ çok küçüğüz, ancak hedefimiz dev olmak. Bu ancak insanları gemiye alırsanız mümkündür.” diyor.

Brommer’a göre, ölçeği büyütebilmek için, jeotermal enerjinin halihazırda kullanıldığı veya denendiği ülkelerde mümkün olduğunca çok başarının paylaşılması önemlidir. Şimdi jeotermal enerji, İtalya’da olduğu gibi hala elektrik üretmek için kullanılıyor. Toskana’daki en eski elektrik santrali 110 yıldır enerji üretiyor. Dünyanın başka yerlerinde jeotermal enerjiyle ilgili iyi deneyimler de var. Örneğin, Yeni Zelanda, İzlanda ve Kosta Rika gibi ülkeler, kısmen jeotermal enerji sayesinde enerji arzı açısından tamamen bağımsızdır.

Gelecekte, diğer ülkelerin bu sürdürülebilir enerji kaynağının faydalarını giderek daha fazla görmesini bekliyor. Bunun bugüne kadar gerçekleşmemesinin birkaç nedeni var. “Şu ana kadar ihtiyaç o kadar büyük değildi.” Bu durum artık değişti. Sadece Ukrayna’daki ihtilaf nedeniyle muazzam gaz fiyatları değil, aynı zamanda birçok Avrupa ülkesinin iklim hedeflerini tutturamama tehlikesiyle karşı karşıya olması da sebeptir.

Riskler

Şimdiye kadarki sorunlardan biri, jeotermal enerjinin finanse edilmesinin kolay olmamasıydı. “Bunun riskle ilgisi var. Petrol için sondaj yaparken, onda bir başarılı olmak karlı. Jeotermal enerji ile onda dokuzu başarılı olmak zorundadır. Dünya çapında, başlangıç ​​maliyetlerini karşılamak için her zaman bir miktar sübvansiyon parasına ihtiyaç vardır. Ama aynı zamanda güneş ve rüzgar enerjisi ile başlangıçta olan da buydu”. Özel yatırımcılar, kâr marjları henüz yüksek olmadığı için hemen devreye girmiyor.

“Jeotermal enerji zor ve karmaşık çünkü sondaj yapmanız gerekiyor. Bir sürü lisansla ve ona kimin sahip olduğu sorusuyla uğraşmalısınız. Rüzgar ve güneş enerjisine hiçbir ülke sahip çıkmıyor ama yerin altında durum farklı” dedi.

Bütün bunlara rağmen Brommer, büyük enerji şirketlerinin jeotermal enerjiye geçmesinin sadece bir zaman meselesi olduğunu düşünüyor. “Her şey, zaten jeotermal enerjiye girmiş olan Shell gibi büyük şirketler için kazanç modelinin ilginç hale gelmesiyle ilgili.” Ukrayna’daki savaş, yüksek gaz fiyatları ve iklim değişiklikleri ile bu oldukça hızlı gerçekleşebilir.

Yurt dışı deneyimi, bu enerjiyi büyük ölçekte kullanmanın mümkün olduğunu göstermektedir. Brommer, bazı Çin şehirlerinin sisle mücadele etmek için zaten tamamen jeotermal enerjiyle çalıştığına dikkat çekiyor. “Bu, jeotermal enerjiyi geliştirmek için muazzam bir itici güç.” Avrupa’da da gelişmelerin hızla ilerlediğini görüyor. Münih’te evlerin yüzde 40’ı zaten jeotermal enerjiyle ısıtılıyor. Ve Lahey’de jeotermal enerji bir oyun değiştirici olarak görülüyor.

Lahey Ticaret Ajansı başkanı Laurens Kok, şehrin geleneksel olarak Shell, Aramco ve Total gibi birçok enerji şirketine ve toplam 10.000 çalışana ev sahipliği yapmıştır. Ancak son yıllarda Lahey, enerji geçişine tamamen kendini adamıştır. Kok, İGA gibi uluslararası bir organizasyonun gelişinin belediyenin hedeflerine mükemmel bir şekilde uyduğunu ve sektörün sürdürülebilirliğini hızlandıracağını tahmin ediyor. “Ek bir avantaj da, zaten çok büyük olan bu eski sektöre yeni işler getiriyor olmamız. Binlerce insan zaten dünya çapında enerji üretmekle meşgul. İstediğimiz bu işleri korumak, ancak bu insanların sürdürülebilir enerjiye daha fazla odaklanması.”

Jeotermal enerji, girişimcilerin ve sakinlerin yüksek enerji fiyatlarına da bir çözüm sağlayabilir. “On üreticiden dördü enerji maliyetleri nedeniyle iflas ediyor.” Şimdi, Hollanda’daki jeotermal enerjinin fiyatı hala gazın fiyatına bağlı. “Ama bu derhal terk edilmelidir” diyor. “Elbette para kazanmak zorundayız ama küresel fiyatlarla yerel enerji üretmek çılgınlık.”

Kaynak: ThinkGeoEnergy