İsviçre, Lavey-Morcles jeotermal projesi için sondaj kulesi kuruluyor

Lavey-les-Bains, İsviçre'deki proje sahası (kaynak: AGEPP/ Régis Colombo/ www.diapo.ch)

Merve Uytun 20 Kas 2021

Yerel kaynaklardan bildirildiği üzere İsviçre’nin Vaudoise kantonundaki Lavey-Morcles jeotermal enerji santrali projesi somut bir aşamaya giriyor. Geçen hafta, 89 ton ağırlığındaki devasa sondaj kulesi Chablais Vaudois’deki sahaya gönderildi. Dokuz dingilli ağır kamyon, sondaj kulesini Hollanda’dan taşıdı. Bir sonraki adım, onu birkaç hafta içinde planlı bir sondaj başlangıcı için ayarlamaktır. Alman sondaj şirketi Daldrup & Söhne AG ile imzalanan sondaj sözleşmesini daha önce bildirmiştik.

AGEPP SA’nın projeden sorumlu direktörü Jean-François Pilet, “Sondaj Ocak ayının üçüncü haftasında başlamalı ve yaklaşık altı ay sürecek” diyor. Bu, sondaj kulesi Vinzel’in Vaud belediyesinde planlanan benzer bir konsept için La Côte’ye taşınacağından, sondaj kulesi için İsviçre’deki ilk derin jeotermal proje olacak. Haute-Sorne kasabasındaki Jura’da üçüncü bir proje takip edebilir.

Lavey-Morcles’ta plan, 110 santigrat derece sıcaklıkta ve yaklaşık 40l/saniyelik bir akış hızında su yakalamak için 2, 3 km derinliğe kadar sondaj yapmaktır. Seçilen matkabın, İsviçre’de benzeri yok, yeraltında 3.000 metreye bile ulaşabiliyor. Elde edilen su, Lavey-Les-Bains’deki termal banyoları besleyecek ve yılda 900 hanenin elektrik tüketimine eşdeğer elektrik üretecektir.

Uzun vadede, diğer kullanımlar için (uzaktan ısıtma, seralar, çiftlikler vb…) atık ısının arttırılması öngörülmektedir. Hamamlara 2022 yılı sonundan itibaren acil durum yapıları olarak tutulacak mevcut üç kuyudan değil, doğrudan yeni yapılan kuyu ile sıcak su sağlanacak. O zaman, kurulumun elektrik üretmesi için 2023’ün sonuna kadar beklememiz gerekecek (yılda 4,2 GWh), ”diye beliritiyor Jean-François Pilet.

Projenin mevcut maliyeti yaklaşık 40 milyon CHF’dir (yaklaşık 43.4 milyon USD). Biri Federal Enerji Ofisi’nden (yaklaşık 17 milyon CHF), diğeri Vaud Eyaletinden (1.5 milyon CHF) olmak üzere iki hibeden yararlanmaktadır. Denge, EOS, CESLA, Romande Énergie, Holdigaz ve Lavey-Morcles ve Saint-Maurice (VS) belediyeleri dahil proje ortaklarının sorumluluğundadır.

“Sismik risk yok”

Geçmişte birkaç derin jeotermal proje iptal edilmek zorunda kaldı. Sondaj depremlere neden olmuştu. Basel’de, 2006’da – iki aydan kısa bir sürede dört – bir dizi depremden sonra durduruldular. Ve 2009’da Basel hükümeti sonunda projesinden vazgeçmeye karar verdi. Çalışma durdurulduktan sonra bile çok sayıda artçı sarsıntı hissedildi. 2013 yılında St. Gallen kantonunda bir sondaj kuyusu benzer sorunlara neden oldu. Daha yakın zamanda, 2020’de, Haute-Sorne projesiyle ilgili endişesini dile getiren Jura kantonu oldu. Ancak Lavey ile ilgili olarak Jean-François Pilet, “belirli bir sismik risk beklenmiyor” konusunda kendinden emin. Bu son proje ile öncekiler arasındaki en büyük fark, kayanın bu sefer zaten doğal olarak kırılmış olmasıdır. Bu nedenle, depremleri tetikleyen su enjeksiyonları ile yapay olarak kırmak gerekli değildir. 2020’nin başlarında, İtalyan araştırmacıların depremleri tetiklemeden yerin 3.000 metreye kadar kazmayı başarmıştı.

Kaynak: ThinkGeoEnergy