Jeotermal ısıyı çıkarmak için yeni olanaklar çerçevesinde yenilikçi sondaj tekniği

Jeotermal proje sahasında Huisman ekipmanı, Hollanda (kaynak: Huisman)

Cannur Bozkurt 20 Tem 2020

RESULT (Enhancing Reservoirs in Urban Development – Kentsel Gelişimde Hizmet Alanlarının Geliştirilmesi) projesinde TNO, ENGIE, Huisman Geo ve EBN ile birlikte – yenilikçi bir sondaj tekniğinin ince rezervuarlardan jeotermal ısı üretimini ekonomik olarak mümkün hale getirip getiremeyeceğini araştıracak. Bu proje ile konsorsiyum, yeni sondaj tekniğinin ince rezervuarlardan üretimi % 30-100 oranında artırabileceğini göstermek istiyor. Bu gösteri için uygun olabilecek tercih edilen yer Zwolle belediyesinde bulunmakta. Nihai konum 2021’de belirlenecek. Araştırma projesi Avrupa sübvansiyon programı Geothermica tarafından olumlu bir şekilde değerlendirilmiş ve en fazla 5,7 milyon avroluk bir sübvansiyon verilmesi kararı almıştır.

İnce rezervuarların ekonomik potansiyeli

Hollanda Master Planında jeotermal enerji, 2050 yılına kadar evlerin, hafif endüstrinin ve bahçecilik sektörünün yaklaşık % 25’ini ısıtmak için kullanma hevesinde. 24 ikili jeotermal kuyudan 20’si çoğunlukla Westland ve North Holland’da kullanılmakta. Bu alanlarda derin yeraltı hakkında çok fazla bilgi ve jeotermal ısı ekstraksiyonu için uygun rezervuarlar mevcut. Ekonomik olarak çıkarılabilir potansiyel, bu rezervuarların yeraltı derinliğine, kalınlığına ve geçirgenliğine kuvvetle bağlı.

Ekonomik olarak uygulanabilir bir proje, tercihen 100 metre kalınlığında geçirgen bir tabaka gerektirmekte. Bununla birlikte, alternatif teknikler kullanılarak daha az kalın ve daha az geçirgen tabakalardan yeterli ısı elde edilebileceği umulmakta. TNO’dan Maurice Hanegraaf: “Yeni teknikle sondaj başarılı olursa, jeotermal enerji Hollanda’nın şu anda kullanıldığından daha fazla alanda geliştirilebilir.” dedi.

Zwolle’de pilot çalışma

Kapsamlı jeolojik, teknik ve ekonomik ön araştırmaların ardından, tekniğin gerçekleştirileceği bir sondaj gerekmekte. Eğer bu deneme başarılı olursa, ikincisi sondaj ilkini izleyecek. Huisman Geo’dan Remco van Ee konuya ilişkin şöyle konuştu: “Zwolle için, bir ısı ağının geliştirilebileceği yerde yaklaşık 60 metrelik bir tabaka varsayıyoruz. Farklı yanal dallara sahip bir sondaj şekli olan çok taraflı sondaj sayesinde, düzenli delme tekniklerine kıyasla yenilikçi araçlar kullanılarak üretimin önemli ölçüde artırılabileceğini ve maliyetlerin azaltılabileceğini göstermek istiyoruz. Başarılı bir denemde, ilk kuyu üretim kuyusu, ikincisi enjeksiyon kuyusu olacak.”

Zwolle belediyesi meclisi Monique Schuttenbeld: “Zwolle’de, jeotermal enerjiyi şehir için sürdürülebilir bir ısı kaynağı olarak kullanabilmek için çok sayıda ön çalışma yaptık. Dijklanden’de bunun için uygun bir yer bulduk. Holtenbroek ve Aa-landen mahallelerinin yanındaki site çok elverişlidir. Bu mahalleler için, jeotermal, doğal gazla ısıtmanın en iyi alternatifi gibi görünüyor. Araştırmalar, yeraltı yüzeyinin jeotermal ısının çıkarılması için uygun olduğunu, ancak sınırlı kalınlıkta bir tabaka olduğunu göstermekte. Sonuç olarak RESULT’un hedefi Zwolle’deki duruma çok iyi uyuyor. Bizim için bu proje, Zwolle’deki jeotermal enerjinin gelişimini bir sonraki aşamaya taşımak için harika bir fırsat” dedi.

Araştırma projesi hakkında

RESULT’un toplam proje maliyetinin 5.7 milyon Euro’ya kadarı Avrupa sübvansiyon programı Geothermica’dan sağlanacak, toplam bütçenin 18 milyon EUR olduğu tahmin ediliyor. Kalan kısım, nihai bir yatırım kararı sonrasında konsorsiyum taraflarınca yatırılacak. Bu projeden önce, Huisman Geo ve TNO bu sondaj tekniğini başka bir yerde kapsamlı bir şekilde deneyecekler. TNO, yenilikçi sondaj tekniğinin bu yıl 400 metre derinlikte test edileceği Rijswijk Sürdürülebilir Jeo-Enerji Merkezi (RCSG) adlı bir tesise sahip. Başarılı bir denemeden sonra, RESULT tarafından geliştirilecek bu teknik daha derinlerde kullanılabilecek.

Kaynak: ThinkGeoEnergy