REFLECT; akışkanlar ve jeotermal enerji çıkarımının optimizasyonu ile ilgili Avrupa araştırma projesi
Türkiye'den İYTE'nin de katılımcısı olduğu REFLECT adlı Avrupa araştırma projesi, jeotermal kullanımın verimini artırmak amacıyla, jeosfer ile enerji santralinin mühendislik bileşenleri arasında ısı ileten sıvıların davranışını inceliyor.
AB tarafından finanse edilen REFLECT projesi, “gelecekteki jeotermal enerji çıkarımını optimize etmek için aşırı koşullarda jeotermal sıvı özelliklerinin yeniden tanımlanması” üzerine odaklanmıştır.
Jeotermal kullanımın verimliliği, jeosfer ve enerji santralinin mühendislik bileşenleri arasında ısı akışı sağlayan sıvıların davranışına bağlıdır. REFLECT, sıvı kimyası ile ilgili problemleri çözmek yerine bunlardan kaçınmayı amaçlamaktadır. Fiziksel ve kimyasal sıvı özellikleri, yerinde örnekleme ve aşırı koşullardaki ölçümlerin bugüne kadar zor olması nedeniyle, genellikle zayıf bir şekilde tanımlanmıştır. Bu nedenle, kritik alanlarda yeni, yüksek kaliteli veriler toplayarak REFLECT’de ele alınacak olan mevcut model tahminlerinde büyük belirsizlikler hakimdir. Bu veriler, bir Avrupa jeotermal sıvı atlasında ve sürdürülebilir kullanım için jeotermal sistemlerin en iyi şekilde nasıl çalıştırılacağı konusunda öneriler sunmaya olanak veren öngörülü modellerde uygulanacaktır.
Reaksiyondan REFLECT’e: Proje, sorunlara çözüm üretmek yerine önlemeyi amaçlamaktadır. Bilinen operasyonel sorunlara ve gözlemlere dayanarak, REFLECT, tahmini jeokimyasal modellemeyi ve dolayısıyla jeotermal enerji santrallerinin enerji üretimini ve ömrünü artırmak için ilgili sıvı özelliklerinin ve reaksiyonlarının etkisini belirleyecektir. Reaksiyondan ortaya çıkan sorunlara, önceden yansımaya (ve proaktif davranmaya) geçerek, proje sonuçları jeotermal operatörlerin problem çözme stratejilerini temelden değiştirebilir.
Yedi spesifik hedef
- Laboratuvar deneyleri ve modelleme yaklaşımları ile veritabanlarını (çözünürlük, aktivite, reaksiyon kinetiği) daha yüksek sıcaklıklara ve daha yüksek tuzluluk oranlarına kadar uzatmak.
- Üretim sırasında jeotermal akışkanların gazdan arındırma cephesinin kapsamını ve yerini belirlemek (saha, laboratuar ve modelleme yaklaşımı).
- Çeşitli jeotermal akışkanlardaki organik madde ve mikroorganizma türlerini ve bunların efekton ölçeklendirmesini ve biyofilm oluşumunu laboratuvar çalışmaları ile belirlemek.
- Laboratuvar deneyleri ve modelleme yaklaşımları ile çeşitli p, T, X ısı kapasitesi, yoğunluk, elektriksel ve termal iletkenlik, sonik hız ve viscosityat belirleme.
- Sıcak ve süper sıcak sistemlerde seçilen derinlikte sıvı toplamaya uygun bir kuyu içi örnekleme tekniği geliştirmek (prensip prototipi doğrulayan).
- Reaktif taşıma modellemesinde uygulama ile geliştirilmiş veri kümesinin doğrulanması ve uygulanması.
- Avrupa’daki jeotermal sıvı özellikleri hakkındaki bilgileri jeolojik ortamlarıyla birlikte toplayan bir jeotermal Akışkan Atlası oluşturmak.
REFLECT Danışma Kurulu’nun ilk toplantısı 4 Mart 2020’de Insheim’da (Almanya) Pfalzwerke Geofuture GmbH’nin jeotermal sahasında gerçekleştirildi.
Bu vesileyle, birkaç operatör, sahalarındaki CO2 için kabarcıklanma noktasını belirleme konusundaki ilgilerini ifade etti. Tartışmalar ayrıca kurşun yataklarının yüksek temizlik ve bertaraf maliyetleri nedeniyle operatörler için bir zorluk oluşturduğunu kanıtladı.
Yüksek sıcaklık sıvıları ve yüksek tuzluluk türlerinden örnekler toplamak için 13 tesiste proje ömrü boyunca çeşitli örnekleme kampanyalarının yapılacağı öngörülmektedir.
REFLECT proje konsorsiyumu aşağıdaki ortaklardan oluşmakadır:
- Helmholtz Zentrum Potsdam Deutsches Geoforschungszentrum (GFZ), Almanya
- Technische Universiteit Delft (TUD), Hollanda
- Bureau de recéches géologiques et minières (BRGM), Fransa
- Neuchatel Üniversitesi (UNINE), İsviçre
- Energiteknikk Enstitüsü (IFE), Norveç
- Nederlandse organisatie voe toegepast natuurwetenschappelijk onderzoek (TNO), Hollanda
- Birleşik Krallık Araştırma ve Yenilik (UKRI), Birleşik Krallık
- Islenskar Orkurannsoknir (ISOR), İzlanda
- Miskolc Üniversitesi (UNIM), Macaristan
- İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE), Türkiye
- Avrupa Jeologlar Federasyonu (EFG), Belçika
- Hydroisotop GmbH Laboratoryum zur Bestimmung von Isotopen – Umwelt und Hydrologie (HI), Almanya
- Landsvirkjun Sameignarfelag (LVK), İzlanda
- Pfalzwerke Geofuture GmbH (PGF), Almanya
Source: ThinkGeoEnergy