YEKDEM sonrası düzenlemeleri içerein Elektrik Piyasası Kanunu TBMM komisyonunda kabul edildi.

TBMM'den görünüm

Cannur Bozkurt 23 Eki 2020

Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Bakanlıklarının temsilcilerinin oluşturduğu Türkiye Büyük Millet Mecilisi (TBMM) enerji alt komisyonu, tartışılan “Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” komisyonda kabul etti.

YEK destek ödemeleri TL olarak yapılacak

Özellikle jeotermal sektörünün heyecan ile beklediği ve YEKDEM’in yerini alacağı öngörülen yeni destek mekanizmasında, ABD Doları olarak uygulanan Yenilenebilir Enerji Kaynakları (YEK) Bedeli Türk Lirası olarak uygulanmaya devam edecek.

Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesisleri için uygulanacak yerli katkı fiyatları ve süreleri gibi konular ise Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenecek.

Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üreten ve destek mekanizmasından yararlanmak istemeyen şirketler, lisansları kapsamında serbest piyasada satış yapabilecek.

YEK’e dayalı üretim tesislerinin yatırım ve işletme dönemlerinin ilk 10 yılında uygulanan kira, izin ve irtifak indirimleri lisans tarihinden itibaren 10 yıl boyunca uygulanacak ve 31 Aralık 2025 tarihine kadar işletmeye girecek firmaları kapsayacak.

Tartışma konusu olan ‘idare payı’ ile ilgili yeni düzenleme

Jeotermal akışkanın, doğrudan veya dolaylı olarak elektrik üretimi ve konut ısıtmasında kullanıldığı tesislerde gayrisafi hasılatının yüzde 1’i tutarında idare payı ödenecek. Akışkanın, doğrudan veya dolaylı olarak sera, kaplıca ve diğer alanlarda kullanıldığı tesislerde ise kullanılan yıllık toplam ısı enerjisi değeri ve reenjeksiyon durumu dikkate alınarak kullanılan suyun 1 m3’ü 3 lirayı geçmeyecek şekilde idare payı ödenecek. Bu idare payı üst limiti her yıl ocak ayında yayınlanan yıllık TÜFE (tüketici fiyat endeksi) değeri kadar artırılacak.

Tahsil edilen tutarın 5’te 1’inin, idare tarafından kaynağın bulunduğu büyükşehirlerde ilçe belediyesi olmak üzere ilgili belediye veya köy tüzel kişiliğine 10 iş günü içinde ödenmesi gerekecek.

Ruhsat sahibi tarafından idare payı hesaplamasında kullanılan su miktarının belirlenmesinde usulsüzlük yapıldığı tespit edilirse, idare tarafından 500 bin lirayı geçmemek üzere ruhsat sahibine bir önceki yılda kullandığı su miktarının karşılığının 2 katı oranında idari para cezası uygulanacak. İdari para cezası miktarı 20 bin liradan az olamayacak. Aynı fiilin ruhsat dönemi içerisinde 3’üncü kez tekrarı halinde işletme ruhsatı iptal edilecek ve şirket tarafından sunulan teminat bedelleri devlete kalacak.

Ödemelere taksit kolaylığı

Komisyon tarafından kabul edilen teklifte, jeotermal kaynakların ekonomiye kazandırılmasını hızlandırmak adına, jeotermal enerji sahalarının taksit imkanıyla ihale edilmesine yönelik hükümlere de yer veriliyor.

Buna göre, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA), jeotermal ve doğal mineralli su kaynak aramalarını ruhsat harcından ve teminatından muaf olarak ruhsat alarak yapacak.

MTA’nın arama ruhsatı aldığı sahalarda kaynak varlığı tespit etmesi halinde, bu alan MTA tarafından Devlet İhale Kanunu’na göre ihale edilecek veya bedeli karşılığında veya gelir paylaşımı esası ile kamu kurum ve kuruluşları ile bunların bağlı ortaklıklarına Bakan onayıyla devredilebilecek.

MTA tarafından kaynak varlığı tespit edilerek ihale edilen alanların satışlarına ilişkin ihale bedelleri taksitlendirilmek sureti ile ödenebilecek. Taksitlendirme ilk taksiti peşin olmak üzere yıllık ödeme şeklinde, en fazla 6 taksit olabilecek ve taksit miktarı ihale ilanında belirlenecek. İhale bedelinin taksitle ödenmesi halinde taksit süresinin en az 2 katı süreli ve toplam taksit tutarı kadar teminat mektubu alınacak.

Kaynak: Anadolu Ajansı